Bugüne kadar Ay’ın karanlık yüzünde ve ulaşılması güç kesimlerde varlığı keşfedilen su ile ilgili çok önemli bir gelişme NASA bilim insanları tarafından duyuruldu.
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, uçak üzeri teleskobu SOFIA ile yaptığı gözlemlerde bugüne kadar ilk kez Ay’ın aydınlık yüzeyinde su bulunduğunu açıkladı.
Ay’ın güney yarım küresinde yer alan ve dünyandan da rahatlıkla görülebilen Clavius kraterinde yapılan gözlemlerde 1 metreküp toprakta yaklaşık 3 litreye yakın su molekülü bulunduğu saptandı.
NASA yaptığı karşılaştırmada, dünyanın en büyük sıcak çölü olan Sahra Çölü’nde 100 kat daha fazla su olduğunu belirtti.
Ay’da Su Ne Demek?
Ay’da sanıldığından daha yaygın şekilde su bulunmasının etkileri, Ay üzerinde yapılacak çalışmalar, üs kurulumu ve Ay madenciliği açısından önemli olmakla beraber aynı zamanda Mars gibi diğer gezegenlere yapılacak yolculuklar içinde büyük önem taşıyor.
Su, yaşam kaynağı olması yanında solumak için oksijene ve yakıta çevrilebiliyor.
Hali hazırda suyun ve yakıtın ağır olması, roketlerin kalkış ağırlığını olumsuz etkiliyor, toplam maliyeti arttırıyor ve taşınabilecek pek çok diğer ekipmanın taşınabilmesini imkansız kılıyor.
Eğer Ay yüzeyindeki su bir şekilde işlenebilirse yer yüzünden daha ekonomik ve daha fazla yük taşıyabilen roket gönderimi mümkün olabileceği gibi Ay üzerinde kendi kendine yeten bir üssün kurulması da mümkün olabilecek.
Kurulacak bir üs Ay üzerinde çalışmalar dışında aynı zamanda Mars ve diğer gezegenlere yolculuğu çok ciddi şekilde kolaylaştırıp maliyetini düşürecek zira atmosferi olmayan, yer çekimi düşük olan bir yerden orada üretilen yakıtla yapılacak olan fırlatmalar ağırlık başına çok daha ekonomik şekilde ulaşımı mümkün kılacak.
Ay’da suyun varlığının bir diğer faydası da sosyolojik ve politik olarak uzay yolculuklarına ilginin tekrar canlandırılmasına yardımcı olarak gerekli fonların daha rahat elde edilmesini sağlayabilmesi.
NASA, ESA ve özel şirketlerin hedefinde yer alan Helyum-3 ve bazı başka maden ve mineraller, enerjiden teknolojiye pek çok alanda ciddi değişiklik yapacak potansiyel sunuyor.
Uçak Üzeri Teleskopu SOFIA Nasıl Çalışıyor?
Boeing 747SP tipi bir uçağın gövdesi içerisinde atmosferin olumsuz etkilerinden olabildiğince etkilenmemesi için tasarlanan “Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy (SOFIA)” teleskopu, yeryüzünden yaklaşık 14 Km yüksekliğe kadar ulaşabilerek sürekli hareket halinde kızıl ötesi dalga boyunda gözlem yapabiliyor.
SOFIA, NASA ve Almanya Havacılık ve Uzay Merkezi DLR ortaklığıyla geliştirilmiş.
2.7 metre çapında reflektif yüzeye sahip teleskop (2.5 metre çapında kullanılabilir alana sahip) uçak üzerinde olmasının avantajını kullanarak dünyanın herhangi bir yerinden gözlem yapabiliyor. Uçak bir uçuşta 10 saat havada kalabiliyor ve bu süre boyunca gözlem yapabiliyor.
Yüksek irtifaya ulaşabilmesi sayesinde gözlem yaptığı kızılötesi dalga boylarında atmosferin olumsuz soğurma etkisinin çok büyük bölümünü elimine eden SOFIA, hizmete girdiği 2010 yılından bu yana yaptığı gözlemlerle astronomi dünyasına büyük katkılarda bulundu.
KAYNAK: https://www.nasa.gov/press-release/nasa-s-sofia-discovers-water-on-sunlit-surface-of-moon/